Ελευθεροτυπία - 02/10/2009
Έντυπη Έκδοση
Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2009
Η ανεπάρκεια του Τζον Απντάικ
Γενάρη του 2009 ο Τζον Απντάικ πεθαίνει κλείνοντας τον κύκλο του ως διανοουμένου / συγγραφέως με το δεύτερο μέρος - συνέχεια του βιβλίου του Οι Μάγισσες του Ιστγουικ (1984, 2008).
Ενα βιβλίο που ανήκει, τελικά, όχι τόσο στη μαύρη σάτιρα -όπως πολλοί ισχυρίστηκαν-, αλλά στη ροζ λογοτεχνία. Πολυγραφότατος μεν, πουριτανός δε, ένα από τα «καλά παιδιά» της Αμερικής και για πολλούς ο συνεχιστής του Φίλιπ Ροθ και του Νόρμαν Μέιλερ. Πολιτικά ορθός, μισογύνης όμως, και ρατσιστής. Εξετάζοντας το τελευταίο του μυθιστόρημα, στο οποίο περιγράφεται η ερωτική, αλλά και σύμφωνα με τον ίδιο, η «απελευθερωτική» ζωή τριών χωρισμένων γυναικών στη Νέα Αγγλία, που ελευθερώνουν όλα τους τα θέλγητρα, ενώ συναναστρέφονται μια παρέα παντρεμένων αντρών, διερωτώμαι πόση αξία μπορεί να έχουν άραγε δύο Πούλιτζερ, με τα οποία βραβεύτηκε -ο τρίτος στη σειρά Αμερικανός-, μπροστά στα πικρόχολα, οργισμένα και ειρωνικά σχόλια νέων παιδιών, συμπατριωτών του - ανάμεσά τους και φοιτητές του Χάρβαρντ. Οι ίδιοι με οργή και απαξίωση στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα για τον σεξισμό που αποπνέουν τα έργα του, μα και για τον ναρκισσισμό του. Ο κύριος Απντάικ στον Καιάδα. Οχι μόνο για τον μισογυνισμό του, μα και -ως γνωστός πολέμιος της αφροαμερικανίδας Τ. Μόρισον- για τις ρατσιστικές του θέσεις. Ο ίδιος είχε σχολιάσει αρνητικά και το τελευταίο της συγγραφικό εγχείρημα. Ντροπή λοιπόν για τον ίδιο ως γνήσιο παράγωγο μιας προτεσταντικής ηθικής κι ενός ανελέητου σοβινισμού από τις νεότερες γενιές που δεν ξεχνούν. Απορρίπτουν και τιμωρούν. Γι' αυτές, όχι για τους φιλολόγους και τους κριτικούς, ο κύριος Απντάικ πέρασε ήδη στη λήθη.
