Ελευθεροτυπία - 05/11/2010
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2010
Τα χωριά του καρκίνου
Σε συμφορά έχει εξελιχθεί για τους κατοίκους τριών χωριών της Καππαδοκίας η γειτνίασή τους με το μαγικό ηφαιστειακό τοπίο, που τόσο διάσημη έχει κάνει την περιοχή σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι κάτοικοι των χωριών αυτών χάνουν τη ζωή τους από μια εξαιρετικά συχνά θανατηφόρα μορφή καρκίνου, το μεσοθηλίωμα. Το ένα από τρία χωριά, μάλιστα, το Τούζκιοϊ έμελλε να γίνει γνωστό ως «χωριό του καρκίνου».
«Ο αριθμός των περιστατικών μεσοθηλιώματος στο Τούζκιοϊ είναι 600 με 800 φορές υψηλότερος από τον παγκόσμιο μέσο όρο». Η συγκλονιστική εκτίμηση προέρχεται από τον αρμόδιο για θέματα καρκίνου στο τουρκικό υπουργείο Υγείας, Μουράτ Τουντζέρ, ο οποίος έδωσε ακόμη μερικά απίστευτα στοιχεία: το 48% όλων των θανάτων στα τρία χωριά (τα άλλα δύο είναι το Σαρίχιντιρ και το Κάραϊν) οφείλονται στο μεσοθηλίωμα, ενώ από τα 40-60 περιστατικά αυτής της μορφής καρκίνου που σημειώνονται ετησίως στην Τουρκία, το ένα τέταρτο καταγράφεται σε αυτή την περιοχή της Καππαδοκίας. Γιατί όμως εδώ;
Οι επιστήμονες αποδίδουν την υψηλή θνησιμότητα από μεσοθηλίωμα στην ύπαρξη ενός ορυκτού, του εριονίτη, στα ηφαιστειακά πετρώματα που καλύπτουν όλη την περιοχή. Οι κάτοικοι των χωριών εισπνέουν καθημερινά ίνες του ορυκτού αυτού, μια και το έχουν χρησιμοποιήσει για να φτιάξουν τα σπιτικά και τις στάνες τους. Το πρόβλημα είχε εντοπιστεί δεκάδες χρόνια πριν, αλλά μόλις το 2004 η τουρκική πολιτεία κήρυξε την περιοχή επικίνδυνη ζώνη (βρίσκεται περίπου 50 χλμ. μακριά από το Προκόπι-Ουργκιούπ και την περιοχή του Κοράμματος-Γκιόρεμε) και άρχισε τη μεταφορά των κατοίκων της σε νέα τοποθεσία, περίπου 1,5 χλμ. πιο πέρα. Η οικοδόμηση νέων κατοικιών όμως καθυστερεί, ενώ πολλοί ντόπιοι κατήγγειλαν ότι τους υποχρεώνουν να πληρώσουν για τη μεταστέγασή τους. Δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου υπολογίζουν την περαίωση του «νέου Τούζκιοϊ» περί τα τέλη του 2011.
Το άλλο ζήτημα είναι τι θα απογίνει με τα χωριά που θα εκκενωθούν. Ο δήμαρχός τους, Ουμίτ Μπαλάτ, λέει ότι το σχέδιο είναι να καταστραφούν και να θαφτούν κάτω από 1,5 μέτρο χώμα, πριν φυτευτούν δέντρα, ώστε να προληφθεί η περαιτέρω διάβρωση ή η από αέρος μεταφορά εριονίτη.