Ελευθεροτυπία - 06/10/2009
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2009
Κι όμως το τοπίο είναι ρευστό...
Ημεγάλη ιδιομορφία του αποτελέσματος έγκειται σε ένα φαινομενικό παράδοξο.
Ποτέ άλλοτε στην πρόσφατη εκλογική ιστορία μια τόσο ευρεία ποσοστιαία διαφορά δεν συνυπήρχε με ένα τόσο ρευστό μετεκλογικό τοπίο. Η νίκη του ΠΑΣΟΚ είναι βέβαια μεγάλη, όμως η σπασμωδικότητα της διαμόρφωσής της (ανάλογη της κατάρρευσης της Ν.Δ.) και ο τρόπος που η νέα κυβέρνηση προτίθεται να αντιμετωπίσει τα καυτά προβλήματα της καθημερινότητας -παλιό κρασί σε νέα μπουκάλια- σύντομα θα υπενθυμίσουν στο εκλογικό σώμα την πραγματικότητα της ανεπίστρεπτης προγραμματικής διάρρηξης του ΠΑΣΟΚ με τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων. Και άλλες φορές το ΠΑΣΟΚ θεωρήθηκε πρόσφορο εργαλείο απαλλαγής από τη διαφθορά, τον αυταρχισμό και την αναποτελεσματικότητα της Δεξιάς. Η ιδιαιτερότητα του 2009 έγκειται στη συγκυριακή, μη οργανική υφή της σχέσης κόμματος - εκλογικής βάσης. Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ προήλθε από την ψήφο πολιτών που ώς τα χθες ήταν «αναποφάσιστοι» και σήμερα εξακολουθούν να παραμένουν «δύσπιστοι». Κατ' αντιστοιχία, η συνήθης «περίοδος χάριτος», αν υπάρξει, θα είναι εξαιρετικά σύντομη: σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, όσοι εναπέθεσαν τις ελπίδες τους στο ΠΑΣΟΚ θα βρεθούν υποχρεωμένοι να του ασκήσουν αντιπολίτευση και να αναζητήσουν εναλλακτικές. Είναι φανερό πως αυτό δημιουργεί τεράστιες ευθύνες στην Αριστερά. Για να αποτελέσει αυτή τον εναλλακτικό πόλο συσπείρωσης (ενδεχόμενο πολύ κοντινότερο απ' όσο σήμερα φαντάζει) θα πρέπει να επιδείξει προγραμματική τόλμη και κινηματική ετοιμότητα. Δεν πρέπει ούτε στιγμή να ξεχνούμε πως, σε αντίθετη περίπτωση, εξακολουθεί να ελλοχεύει το επωαζόμενο αβγό του φιδιού.
*Επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Life Member στο Πανεπιστήμιο του Cambridge (CLH)