Ελευθεροτυπία - 07/07/2013
Έντυπη Έκδοση
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 7 Ιουλίου 2013
Στο βρόντο πάνε οι όποιες προβλέψεις του προγράμματος σταθεροποίησης
ΑΝΤΙΘΕΤΑ με τις μέχρι τώρα προβλέψεις πως το ελληνικό πρόγραμμα σταθεροποίησης της οικονομίας θα ακολουθούσε φέτος μία πιο ομαλή κι εύκολη πορεία, αποδεικνύεται πως έχει πλέον εισέλθει σε μία πολύ κρίσιμη καμπή, από την εξέλιξη της οποίας θα κριθεί η ίδια η συνέχιση της εκτέλεσής του.
Τρεις είναι οι βασικοί άξονες του πραγματικά σύνθετου προβλήματος όσον αφορά την εκτέλεση του προγράμματος.
** ΠΡΩΤΟΝ, η συνεχιζόμενη ύφεση στην οικονομία και η βραδύτητα εκσυγχρονισμού του φοροεισπρακτικού μηχανισμού που εκτρέπουν κάθε τόσο τον κρατικό προϋπολογισμό από τους στόχους μείωσης του ελλείμματος, με συνέπεια να απαιτούνται νέα διορθωτικά μέτρα (το περίφημο δημοσιονομικό κενό που για τη διετία 2014-15 υπολογίζεται σε 5,3 δισ.) σε μια περίοδο που η εξάντληση της κοινωνικής ανοχής υποχρεώνει την ήδη εξασθενημένη πολιτικά κυβέρνηση να αρνείται -στα λόγια τουλάχιστον- τη λήψη πρόσθετων σκληρών μέτρων που να πλήττουν μισθούς και συντάξεις.
** ΔΕΥΤΕΡΟΝ, η επερχόμενη λήξη τον Ιούνιο 2014 του προγράμματος χρηματοδότησης από πλευράς Ε.Ε. και η ανάγκη να καλυφθεί το προκύπτον χρηματοδοτικό κενό (που για τη διετία 2014-15 ανέρχεται σε 11,1 δισ.) είτε με επιστροφές κερδών από τις ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες, νέες αποκρατικοποιήσεις, καινούργια επιμήκυνση του προγράμματος ή κούρεμα όπως ζητά το ΔΝΤ, καθώς και πρόωρη έξοδο της Ελλάδας στις αγορές.
** ΤΡΙΤΟΝ, η ασυμφωνία μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών για ουσιαστική ελάφρυνση/κούρεμα του ελληνικού χρέους, δεδομένης της οικονομικής και δημοσιονομικής επιδείνωσης της κατάστασης στην Ευρώπη συνολικά, όπως και η διάσταση απόψεων μεταξύ ΔΝΤ και Ε.Ε. σχετικά με την ανάγκη πρόσθετης μείωσης του χρέους, που υποκρύπτει και διαφορά εκτίμησης για τη μακροχρόνια βιωσιμότητά του.
Μεταξύ δημοσιονομικού κενού και κυβερνητικής απαξίωσης
Η πορεία των δημόσιων οικονομικών καθρεφτίζει την εξέλιξη της οικονομικής δραστηριότητας. Μεγαλύτερη οικονομική ύφεση του προβλεπομένου σημαίνει απόκλιση από το στόχο ελλείμματος και νέα περιοριστικά μέτρα. Ηδη στο α' 5μηνο το αρχικό πρωτογενές πλεόνασμα έχει γίνει έλλειμμα 830 εκατ., όμως η κυβέρνηση αισιοδοξεί πως πολλές ροές εσόδων (φόρος εισοδήματος, φόροι ακινήτων κ.ά.) θα ενεργοποιηθούν το β' εξάμηνο του 2013 ώστε να υλοποιηθεί ο στόχος για μηδενικό πρωτογενές αποτέλεσμα.
Είναι γνωστό πως το πρόγραμμα προβλέπει δημοσιονομικό κενό 7,4 δισ. μόνο για τη διετία 2015-16, όμως η «δύστροπη πραγματικότητα» υποχρεώνει πλέον τις αρχές να αναγνωρίσουν ένα πρόσθετο δημοσιονομικό κενό 4 δισ. για τη διετία 2013-14 (από την «τρύπα» του ΕΟΠΥΥ και του ΟΑΕΕ κυρίως), για την κάλυψη του οποίου θα πληροφορηθούμε τα νέα μέτρα από αύριο Δευτέρα.
Βασική πηγή εξοικονόμησης δαπανών θα είναι η θέσπιση οροφής σε δαπάνες ιδιωτικών κλινικών κ.ά., η αλλαγή στη λίστα τιμών των φαρμάκων, η επιβολή εισφοράς 2 τοις χιλίοις στον τζίρο των επιχειρήσεων κ.λπ.
Παρ' ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να αποφύγει άμεση περικοπή μισθών και συντάξεων, η αβεβαιότητα σχετικά με την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού εξηγεί την αμετάβλητη πίεση της τρόικας για τήρηση των όρων του προγράμματος όσον αφορά τις απολύσεις (4.000 φέτος και 11.000 το 2014) και την κινητικότητα (12.500 φέτος και άλλες 12.500 το 2014). Και για μεν τις φετινές 4.000 απολύσεις η τρόικα φαίνεται να δέχεται τελικά τις 2.656 απολύσεις της ΕΡΤ, ασχέτως των προσλήψεων που θα γίνουν στο νέο ραδιοτηλεοπτικό φορές. Ομως, στο θέμα της κινητικότητας η κυβέρνηση δεν έχει τηρήσει το χρονοδιάγραμμα και τώρα τρέχει να προλάβει να εμφανίσει υποτυπωδώς κάποια δράση, προτείνοντας άμεση εντός διμήνου διαθεσιμότητα 2.741 υπαλλήλων από τους ΟΤΑ και ζητώντας παράταση με αντάλλαγμα τη μικρότερη του έτους διάρκειά της.
Είναι προφανές πως μ' αυτό τον τρόπο επιχειρεί να καλύψει τα σχεδιαστικά κενά της και την εκτελεστική ανετοιμότητα, η οποία σε μεγάλο βαθμό πηγάζει από το μεγάλο πολιτικό κόστος των εν λόγω κινήσεων στο δημόσιο τομέα, όπου μεγάλο μέρος του υπαλληλικού προσωπικού έχει διοριστεί από τα δύο κόμματα της κυβέρνησης. Το κλίμα είναι εξόχως βαρύ μετά τους «άτυχους» χειρισμούς της ΕΡΤ, τις εσωκομματικές εξελίξεις και διαφοροποιήσεις και τις διεθνείς κοινωνικές εκρήξεις με αιχμή την πορτογαλική κρίση. Απόδειξη, οι δρομολογούμενες απεργιακές κινητοποιήσεις σε διάφορους χώρους του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
