Ελευθεροτυπία - 08/01/2010
Έντυπη Έκδοση
Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2010
Ο πρώτος αθλητισμός δεν έχει γήπεδο
Καντέρ Αμπντολάχ
Το σπίτι του τεμένους
μτφρ.: Γιάννης Ιωαννίδης
εκδ. Καστανιώτη, σ. 433, 22,99 ευρώ
Επιστροφή στη μεγάλη λογοτεχνία. Η Πανούκλα σε νέα έκδοση. Η ιστορία μιας οικογένειας μέσα στο μπρος-πίσω της πίστης. Ιράν, την εποχή του Σάχη, την εποχή του Χομεϊνί, την εποχή της ιρακινής εισβολής. Ιράν σ' αυτές τις εποχές, που η μάνα καρφώνει το παιδί και ο αδελφός εκτελεί τον αδελφό. Από τις σπάνιες κατασκευές λογοτεχνικού τόπου, από τις σπάνιες επινοήσεις και αναπτύξεις χαρακτήρων, από τις σπάνιες συμπλοκές κι εξαρτήσεις στιγμών. Η ευαισθησία του συγγραφέα Καντέρ Αμπντολάχ φτιάχνει τον άνθρωπο ολόκληρο. Υπάρχει λόγος που γράφει. Υπάρχει λόγος που αφηγείται τούτη την ιστορία. Ο Καντέρ Αμπντολάχ χώρεσε τη ζωή σ' ένα βιβλίο.
Πάνω απ' όλα, απ' όλους, στέκεται ο ήρωας της ζωής, ο σοφός, που πληγώνεται, που αντέχει, που διατηρεί άσβεστο το φως το γενναίο του κόσμου μας. Ο Αγάς Τζαν, η ψυχή του Σπιτιού του τεμένους. Αυτός που όλοι μας θα θέλαμε για εραστή, για σύντροφο, για γονιό και για φίλο. Φόρος τιμής στον καλύτερο άνθρωπο. Πιο ψηλός από τον άνθρωπο, πιο ψηλός από τη ζωή, πιο ψηλός από τα γεγονότα. Κερδίζει μια ταυτότητα στο στιβαρό ύψος της ακεραιότητας. Κάθεσαι στο αποτραβηγμένο γραφείο σου, με αυτά που σ' αρέσουν και μ' αυτά που δεν σ' αρέσουν. Τα μάτια σου λειτουργούν σε κάθε μοίρα. Η γνώση σου, που δεν γνώρισε κατηγορία ή εντοπιότητα, αλέθει σύνολα και, μετά, η κρίση σου -ο στόχος ο δικός σου και οι συγκυρίες- ελευθερώνει τι θα κυκλοφορήσει έξω από το γραφείο σου. Θα διαλέξεις τι θα μάθεις στους άλλους και τι θα δείξεις. Το ρεύμα του νερού ξέρει ποια πέτρα θα σηκώσει. Ξέρεις τι θα συγκρατήσεις από τον αέρα των πραγμάτων. Αυτό που τυχαίνει να κρατάμε, είναι ταυτόχρονα βιταμίνη και δηλητήριο. Ο πρώτος ο αθλητισμός δεν έχει γήπεδο.
Η αντοχή είναι απόδειξη παρόντος. Αν σε κάθε έκρηξη κάναμε αυτό το βήμα πίσω, να ξεκουραστούμε, τότε θα μέναμε εξαιρετικά ακίνητοι. Χρειάζεται τούτη η ξεκούραση; Χρειάζεται να δεχτούμε περισσότερο από τα πράγματα που μας ενοχλούν; Χρειάζεται να υπομένουμε επίμονα, ώστε να δεχόμαστε μουδιασμένοι την πληγή; Δεν είναι το δράμα μόνο της οικογένειας του τεμένους. Είναι το δράμα όλων των οικογενειών, όλων των λαών, όλων των εποχών.
Το Σπίτι του τεμένους είναι ένα βιβλίο για τα όρια. Τίποτα δεν συγχωρείται. Ο,τι κάνεις σε φτιάχνει. Οταν υπερβαίνεις, διακινδυνεύεις και πληρώνεις. Δεν θα γλιτώσεις, από τη στιγμή που θα δείξεις ποιος είσαι.