Ελευθεροτυπία - 14/05/2010
Έντυπη Έκδοση
Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 14 Μαΐου 2010
Βιβλίο
Σάββατο
-
Περί πνευματικότητος, Α'
Δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Καβάφη (1933), και έναν πριν του Πεσόα (1936), ο Γιάννης Τσαρούχης γράφει Τα ποιήματα της πνευματικότητος (1935).Τα εφτά (7) ποιήματα αριθμούνται με τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου. Α', Β', Γ', Δ', Ε', ΣΤ', Ζ'. Τα ποιήματα καταλαμβάνουν τις σ. 41-47 του βιβλίου τού Γιάννη Τσαρούχη Ποιήματα 1934-1937, εκδόσεις Αγρα, 1980*.
Σ' έναν ταχυδρομικό φάκελο, στο ντουλάπι του ισογείου, δίπλα στο κρεβάτι του, της κατοικίας του στο Μαρούσι, Πλουτάρχου 28, είχε τα ποιήματα. Ο γραφικός του χαρακτήρας μού ήταν βατός και άρχισα, το 1975, να τα καθαρογράφω. Μόλις τελείωσα μου υπαγόρευσε την εισαγωγή. Τον πρόλογο. Τα ποιήματα της πνευματικότητος είναι γραμμένα στην Αθήνα το 1935, πριν φύγει για το Παρίσι. Θα ξεκινήσω με το πρώτο της σειράς:
Α'
Ενας άνθρωπος έστησε μια πνευματικότητα κοντά στη θάλασσα. Ηταν από τσίγκο, σ' ένα τελάρο ξύλινο βαμμένο με λαδομπογιά. Το βράδυ την έριξε ο αέρας και σκότωσε έναν περαστικό.
Ενα τοπίο ζωγραφικής -ήταν ζωγράφος;- έστησε ο άνθρωπος δίπλα στη θάλασσα. Το έργο της ζωγραφικής -η δημιουργία της πνευματικότητος- προκάλεσε βλάβη ανεπανόρθωτη, «σκότωσε έναν περαστικό». Ομως γιατί; «Την έριξε ο αέρας», ο αστάθμητος παράγων που ακολούθησε. Η πραγματικότητα, δηλαδή. Η λογική τής πτώσης του νόμου της βαρύτητος όταν γίνεται θανάσιμη. Και χαλάει το έργο του πνεύματος που μιμείται, όσο γίνεται, τη φύση· στο συγκεκριμένο.
(συνεχίζεται)
ΥΓ.1: Ηλθε για να διαβάσει... και, Βαρέθηκα να βλέπω τη σκηνή/και σήκωσα τα μάτια μου στα θεωρεία. Και τα δύο ποιήματα του Κ. Π. Καβάφη. Κι αυτά στο Περί πνευματικότητος, έργο, που ξεκινάμε από σήμερα
ΥΓ.2: Και για όλα τα τελευταία που διαβάζουμε, βλέπουμε στις εικόνες - Οπου και να σας βρίσκει το κακό, αδέλφια μου, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό. Οδυσσέας Ελύτης.
* © Ιδρυμα Γιάννη Τσαρούχη