Από τον ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γεννημένος το 1966 στο Γκλάρους της Ελβετίας, ο ελληνικής καταγωγής Περικλής Μονιούδης (σήμερα ζει στη Ζυρίχη) καταφέρνει να στήσει στην «Επιστροφή του Φρόιλερ» (μετάφραση Σπύρος Μοσκόβου, εκδόσεις «Εστία») μιαν άκρως ατμοσφαιρική πλοκή γύρω από ένα γεγονός το οποίο τίθεται διαρκώς εν αμφιβόλω: ο θάνατος του επιτυχημένου επιχειρηματία Χάινριχ Μόζερ είναι μια ξεκάθαρη περίπτωση αυτοκτονίας, όπως δηλώνει η επίσημη ιατρική γνωμάτευση, ή κρύβει μια προσχεδιασμένη δολοφονία;
Κι αν πρόκειται περί δολοφονίας, ποιος είχε συμφέρον να τη διαπράξει; Η κόρη του Μόζερ, που τον έχει διαδεχτεί πρόωρα και κάπως ύποπτα στον κόσμο των επιχειρήσεων;
Ο άσωτος γιος του, που ξοδεύει αμέτρητα ποσά στην πόκα; Ή ένας αεικίνητος δημοσιογράφος, που διατηρεί ανομολόγητους δεσμούς με μέλη της οικογένειας Μόζερ;
Ακολουθώντας τη γραμμή της παραδοσιακής ιστορίας μυστηρίου, ο Μονιούδης επιστρέφει στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το απόμακρο και συνάμα μικροσκοπικό Γκλάρους, μαζί με τον κεντρικό του ήρωα, που δεν είναι άλλος από τον πολυταξιδεμένο ανακριτή και έγκριτο νομικό Χανσπέτερ Φρόιλερ.
Ο Φρόιλερ γυρίζει στον τόπο στον οποίο γεννήθηκε και κολλάει αμέσως στην υπόθεση Μόζερ, την οποία προσπαθεί πάση θυσία να διερευνήσει και να φωτίσει. Κάθε βήμα, όμως, του Φρόιλερ στη διαλεύκανση της ζωής και του θανάτου του επιχειρηματία είναι κι ένα βήμα στη συνειδητοποίηση, την αποσαφήνιση και τον απολογισμό του δικού του βίου, που γεμίζει, φτάνοντας σε μιαν ορισμένη ηλικία, ερωτήματα.
Ποια είναι, φερ' ειπείν, η σχέση του Φρόιλερ με την κόρη του και τι μπορεί να ελπίζει απ' αυτήν; Πώς είναι δυνατόν να σκέφτονται για τον ίδιο οι παλαιοί φίλοι και συνάδελφοι μετά την πολύχρονη παραμονή του στο εξωτερικό;
Κι ακόμη, πώς και γιατί ταυτίζεται ως ανακριτής όλο και συχνότερα με τον νεκρό επιχειρηματία;
Επειδή ο Μόζερ αντανακλά ένα μέρος του προσωπικού του παρελθόντος; Επειδή εκπροσωπεί, λιγότερο ή περισσότερο φανερά, τον τόπο της καταγωγής του, στον οποίο και σχεδιάζει να εγκατασταθεί οριστικά; Ή, μήπως, επειδή αποτελεί μιαν έντονη πρόκληση για την ώριμη και πολλαπλά δοκιμασμένη καριέρα του;
Ο,τι κι αν συμβαίνει, η έρευνα του Φρόιλερ, που θα μείνει ανοιχτή και υπό εξέλιξη μέχρι και την τελευταία σελίδα, καταλήγει σε μιαν έμμεση αυτοδιερεύνηση: σε μιαν επιμέλεια εαυτού (για να θυμηθούμε τη σωκρατική φράση) και σε μιαν αυτογνωσία, που τείνουν να αφαιρέσουν από το μυθιστόρημα του Μονιούδη το αστυνομικό του ένδυμα και να το μεταμορφώνουν, χάρη και στην εξαιρετικά κομψή και ακριβή γλώσσα της αφήγησης, σε ένα ταξίδι εσωτερικής περιπέτειας και περιπλάνησης. Μια πρωτότυπη, σε κάθε περίπτωση, σύλληψη.
Οδύσσεια χωρίς... περιπέτεια
Από τον ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Μια χαρτοπαικτική οδύσσεια ξετυλίγει στο τρίτο μυθιστόρημά της «Ολα στο μηδέν» (εκδ. «Ελληνικά Γράμματα») η Αργυρώ Μαντόγλου.
Με πλήθος αναφορές στον Ντοστογέφσκι, η Μαντόγλου εξιστορεί τον τρόπο με τον οποίο μια εκκολαπτόμενη συγγραφέας εξαρτάται σεξουαλικά από έναν τυχοδιώκτη στο καζίνο μέχρι να χάσουν και οι δύο τα πάντα: στη ρουλέτα και στη ζωή. Η Μαντόγλου επιδιώκει, όπως και στα παλαιότερα έργα της, να δώσει καθοριστικό ρόλο στο φύλο και στο σώμα κι η αλήθεια είναι πως κατορθώνει να προβάλει πολλά στοιχεία της γυναικείας ταυτότητας χωρίς να κλειστεί σε ιδεολογικά χαρακώματα.
Μολονότι, όμως, η Μαντόγλου ξέρει πώς να αποφεύγει τους ιδεολογικούς σκοπέλους, χάνει ευθύς εξαρχής το παιχνίδι στο επίπεδο της αφηγηματικής οικονομίας: με εκνευριστικά αργόσυρτους ρυθμούς, με αφόρητα κουραστικές επαναλήψεις, όπως και με μια μάλλον επιδερμική θεώρηση του κόσμου της χαρτοπαιξίας, η Μαντόγλου φτιάχνει ένα μυθιστόρημα που δυσκολεύεται υπερβολικά να κυλήσει και να δώσει πνοή και ζωντάνια στους μονοκόμματους και σαφώς ιδεοτυπικούς χαρακτήρες του. Παρεπιπτόντως: δεν υπάρχουν γκρουπιέρηδες (ο λόγος για τους υπαλλήλους του καζίνου που γυρίζουν τη ρουλέτα), αλλά μόνον κρουπιέρηδες (εκ του γαλλικού croupier). Κανείς δεν θέλει τη φιλολογική διύλιση του κώνωπος, αλλά και κανείς δεν είναι πρόθυμος να βγάλει τα μάτια του επί τριακόσιες πενήντα και πλέον σελίδες.
Νέες εκδόσεις
«McMafia.
Εγκλημα χωρίς σύνορα».
MISHA GLENNY
Μετάφραση: Ολγα Γεράκη.
Θεώρηση μετάφρασης: Γιάννα Δουράμπεη.
Εκδοτικός οργανισμός «Πάπυρος».
Ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται το έγκλημα σε παγκόσμιο επίπεδο μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ: από τη Ρωσία και την Ιαπωνία ώς τα Βαλκάνια και τη Βραζιλία. Η έρευνα του Misha Glenny περιλαμβάνει εμπόριο όπλων και ναρκωτικών, παράνομη εργασία και πορνεία.
«Ανθολογία γαλλικής ποίησης.
Από τον Μποντλέρ ώς τις μέρες μας»
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΛΙΟΝΤΑΚΗΣ
Τέταρτη έκδοση συμπληρωμένη.
Εκδόσεις «Καστανιώτη».
Είκοσι χρόνια συμπληρώνει ο Χ. Λιοντάκης στην κατάρτιση του ανθολογίου του: γάλλοι ποιητές από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα σε παλαιότερες και νεότερες μεταφράσεις, σε έναν κύκλο που δείχνει με σαφήνεια την υποδοχή των γαλλικών γραμμάτων εν Ελλάδι.
«Διπλό ταξίδι.
Ψηλαφήσεις ενός ιστορικού».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ
Βιβλιοθήκη του Μουσείου Μπενάκη.
Σπουδές οικονομικής ιστορίας από έναν ιστορικό ο οποίος ανακαλεί το προσωπικό του παρελθόν ως μέρος μιας κρίσιμης εποχής. Μαζί με το παρελθόν του ιστορικού, το επάγγελμα του ιστοριογράφου: από τον Κ. Θ. Δημαρά και τον Νίκο Σβορώνο μέχρι τον Φίλιππο Ηλιού.
«Ερωτικά ποιήματα»
ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΔΑ
Δίγλωσση έκδοση. Απόδοση: Αγαθή Δημητρούκα.
Εκδόσεις Πατάκη.
Ο Νερούδα στις κορυφαίες στιγμές της ερωτικής του ποίησης: «Κοιμήθηκα μαζί σου/και μόλις ξύπνησα το στόμα σου/βγαλμένο απ' το όνειρό σου/μου έδωσε τη γεύση της γης,/του θαλασσινού νερού, των φυκιών,/του βυθού της ζωής σου,/και δέχτηκα το φιλί σου / μουσκεμένο από την αυγή / σαν να μου ερχόταν / από τη θάλασσα που μας κυκλώνει».
«Δημιουργική λογοτεχνία στη Θεσσαλονίκη (1850-1912).
Πρώτες αισθητές διαμορφώσεις».
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ν. ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών.
Η ιστορία της λογοτεχνίας της Βόρειας Ελλάδας κατά τη διάρκεια μιας εξηκονταετίας. Ο Κωνσταντίνος Ν. Πλαστήρας διερευνά το χώρο των εκδόσεων και του ημερήσιου τύπου, εμπλουτίζοντας την εργασία του με πολλά καινούρια δεδομένα.
Κι αν πρόκειται περί δολοφονίας, ποιος είχε συμφέρον να τη διαπράξει; Η κόρη του Μόζερ, που τον έχει διαδεχτεί πρόωρα και κάπως ύποπτα στον κόσμο των επιχειρήσεων;
