Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - 19/07/2009
Έντυπη Έκδοση
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 19 Ιουλίου 2009
Σκληρή λιτότητα στην Ευρώπη
ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΙΣ ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ, ΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΑΧΑΙΡΙ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
ΑΠΟ ΤΗ Βρετανία και την Ιρλανδία έως τη Βουλγαρία και τη Λετονία, οι κυβερνήσεις προχωρούν στη λήψη πρωτοφανών μέτρων λιτότητας, προκειμένου να κλείσουν τις μαύρες τρύπες που άνοιξε η διεθνής οικονομική κρίση στους προϋπολογισμούς τους.
Την ίδια στιγμή, τα πακέτα των τραπεζών εξακολουθούν να μη φθάνουν στην πραγματική οικονομία, παρά την πρόσφατη ενίσχυση των τραπεζών της ευρωζώνης με 442 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ.
* Στη Βρετανία, καθώς ο δανεισμός του Δημοσίου αυξάνεται -σύμφωνα με τις προβλέψεις του τελευταίου προϋπολογισμού που κατατέθηκε τον Απρίλιο- από 51% του ΑΕΠ (743,6 δισ. στερλίνες) σε 79% την επόμενη πενταετία, πέφτει μαχαίρι στις δημόσιες δαπάνες και υπηρεσίες. Το έλλειμμα θα φθάσει στις 175 δισ. λίρες, ήτοι 12% του ΑΕΠ. Μεταξύ 2010 και 2011 αναμένεται να χαθούν 350.000 θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα, από τις οποίες 30.000 θέσεις αφορούν τα τοπικά συμβούλια. Μάλιστα ο υπουργός Οικονομικών, Αλιστερ Ντάρλινγκ, δέχεται εισηγήσεις για πάγωμα μισθών στο Δημόσιο, όπου απασχολούνται 6 εκατ. εργαζόμενοι. Σε αντιστάθμισμα πάντως, η κυβέρνηση της Βρετανίας ανακοίνωσε την αύξηση του φόρου γι' αυτούς που έχουν πολύ υψηλά εισοδήματα. Αύξησε το ποσοστό από 40% σε 50% από τον Απρίλιο του 2010 για όσους έχουν εισόδημα πάνω από 150.000 λίρες τον χρόνο.
* Στη Γαλλία η κυβέρνηση Σαρκοζί, που βρίσκεται αντιμέτωπη με έλλειμμα 7%, από το οποίο το ένα τρίτο θεωρείται «διαρθρωτικό», δεν οφείλεται δηλαδή στα προβλήματα της οικονομικής κρίσης, αποκλείει προς το παρόν μέτρα λιτότητας. Υπόσχεται όμως αναθεώρηση του ασφαλιστικού από το 2010, με ενδεχόμενο να αυξηθούν τα όρια συνταξιοδότησης από τα 60 χρόνια στα 67.
* Στη Γερμανία, όπου το έλλειμμα στον προϋπολογισμό του 2010 αναμένεται να φθάσει στα 86 δισ. ευρώ, υπερδιπλάσιο του ελλείμματος-ρεκόρ που προκάλεσε το 1996 το κόστος της γερμανικής ενοποίησης, ετέθη θέμα αύξησης του ΦΠΑ, κάτι που εν μέσω προεκλογικής περιόδου απέκλεισε κατηγορηματικά η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. Η Μέρκελ, στις προηγούμενες εκλογές, το 2005, πριν από την κρίση ακόμη, είχε ταχθεί υπέρ της σταδιακής αύξησης του ΦΠΑ, υπόσχεση που παραλίγο να της στοιχίσει την καγκελαρία, χάνοντας το προβάδισμα των 17 μονάδων που είχε αρχικά έναντι του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος.
Η Γερμανία παρουσιάζει σημαντική υστέρηση φορολογικών εσόδων, την ίδια στιγμή που χρειάζεται 100 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσει την υψηλή ανεργία (επιδόματα κ.λπ.) μέχρι το 2013. Τον Ιούνιο τα φορολογικά έσοδα παρουσίασαν μείωση 8,8% σε ετήσια βάση και 5% το πρώτο εξάμηνο του έτους.
* Η λιτότητα που αναγκάζονται να επιβάλουν οι αναδυόμενες οικονομίες του πρώην ανατολικού μπλοκ είναι ακόμη πιο επώδυνη. Στη Ρουμανία, η κυβέρνηση της κεντροαριστεράς απέσυρε τις αυξήσεις που προβλέπονταν στο Δημόσιο για το 2009, λόγω των αναγκαίων περικοπών που επέβαλε το ΔΝΤ. Στη Βουλγαρία, στις αρχές Ιουνίου, η κυβέρνηση επέβαλε μείωση 15% στις αμοιβές των υπουργών και πάγωσε τις σχεδιαζόμενες αυξήσεις 10% στους μισθούς του Δημοσίου. Στη Λετονία επιβλήθηκε μείωση μισθών 20% στο Δημόσιο και των συντάξεων κατά 10%. Στην υποψήφια για ένταξη στην Ε.Ε. Κροατία η κυβέρνηση ανακοίνωσε πάγωμα των αυξήσεων 6% που είχαν συμφωνηθεί για τους 150.000 και πλέον εργαζόμενους στο Δημόσιο.