Ελευθεροτυπία - 20/07/2010
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Τρίτη 20 Ιουλίου 2010
Ελλάδα
Στα πεταχτά
-
Αμυνόμαστε, δεν κάνουμε αντεπίθεση
Δεν είχα συμμεριστεί, θυμάμαι, το γενικό κλίμα αισιοδοξίας που είχε κατακλύσει την Αθήνα μετά τον σεισμό του 1981, ότι «έπρεπε να γίνει σεισμός για να γνωριστούμε μεταξύ μας, τόσα χρόνια άγνωστοι στην ίδια πολυκατοικία...».Μια αισιοδοξία ότι το απόστημα της ατομικότητας και της αδιαφορίας για τον άλλον είχε, επιτέλους, σπάσει. Ιδια αισθανόμουν και μετά τον σεισμό του 1999· αν και τότε η αισιοδοξία ήταν... συμμαζεμένη. Οχι πως δεν ήθελα να άλλαζαν κάποιες «χημείες» μεταξύ μας, να γινόμασταν πιο αληθινοί, πιο ανθρώπινοι ο ένας για τον άλλο. Μόνο που ίσως είχα ήδη διαμορφώσει διαφορετική άποψη (ασφαλώς όχι μόνον εγώ) για τους λόγους που μας αποξένωναν μεταξύ μας, μας «έκλειναν στο σπίτι» ή μας οδηγούσαν σε εγωιστικές επιδείξεις σπατάλης. Λόγους που δεν αρκούσε ένας σεισμός να εξαλείψει.
Το '81 δεν είχε ακόμα εμφανιστεί ο όρος «παράπλευρες απώλειες». Το '99 -εποχή χρηματιστηριακής δόξας και πτώσης!- δεν υποψιαζόμασταν καν (οι περισσότεροι) «παράπλευρες ωφέλειες» από -μελλοντική- οικονομική κρίση. Τώρα που βουλιάξαμε (ή μας βούλιαξαν) ώς τον λαιμό στη «χαβούζα» της οικονομικής κρίσης και ψάχνουμε για «σανίδες σωτηρίας», όλο και συχνότερα... ανακαλύπτουμε (μακάρι και να βρίσκαμε!) «παράπλευρες ωφέλειες» (της κρίσης). Κυμαίνονται από «φτηνές», «έξυπνες», «εντελώς απαραίτητες» αγορές μέχρι τον έλεγχο «ποιότητας» και «υπευθυνότητας» και την υποστήριξη συμπολιτών «που έχουν ανάγκη». Ολα, μέσω καταστημάτων, ιδιότυπων επιχειρήσεων είτε ΜΜΕ και Διαδικτύου.
Είναι γεγονός ότι οικονομικές κρίσεις όπως η διανυόμενη (από τις οξύτερες στην Ιστορία, βεβαιώνουν ειδικοί) αλλάζουν οικονομικές συμπεριφορές και καταναλωτικά πρότυπα. Μόνο που οι όποιες υπό πίεση επινοήσεις επιβίωσης (περί αυτού πρόκειται...) δεν συνιστούν, απαραιτήτως, ωφέλειες. Καλά κάνουμε και αμυνόμαστε. Κακώς, όμως, θεωρούμε (ορισμένοι) την άμυνα, αντεπίθεση. Η αναγνώριση της απώλειας είναι, νομίζω, η -μόνη αλλά σοβαρή- παράπλευρη απώλεια.