Ελευθεροτυπία - 23/12/2010
Έντυπη Έκδοση
Βιβλιοθήκη, Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2010
Ενα βιβλίο - μία (ή πολλές) ιστορία
Το βιβλίο της Αθηνάς Λατινοπούλου Οι κορδέλες της δικής μου πραγματικότητας είναι ένα αφήγημα που πηγάζει μέσα από τον κόσμο της μνήμης.
Η συγγραφέας αφηγείται βυθισμένη στις μνήμες που χάραξαν ανεξίτηλα τη ζωή της, όπως οι συμβολιστικές εικόνες των έργων της. Ζωγράφος η ίδια, με πλούσιο έργο (14 ατομικές εκθέσεις και 43 ομαδικές), υπήρξε σύζυγος του ολλανδού καλλιτέχνη, ζωγράφου και γλύπτη Henk van Boekel, ο οποίος εμπνεύστηκε τα πρώτα του εξπρεσιονιστικά σχέδια μέσα στην περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και ύστερα από μια «ρεαλιστικότερη» διακοπή, συνέχισε τη δημιουργία του στην Ελλάδα της έμπνευσης και του πάθους. Οι δύο καλλιτέχνες μοιράστηκαν 30 ολόκληρα χρόνια ζωής βιώνοντας το μυστήριο της τέχνης μέσα στην καθημερινότητα. Εμπνευση, εκτέλεση, πάθος, εξωτερικευμένη ομορφιά, αποκάλυψη ενός μυστηρίου που προορίζεται για τους εκλεκτούς. Η απώλεια του αγαπημένου οδηγεί στην αφήγηση μιας ολόκληρης ζωής, όπου το συναίσθημα συναντιέται με την τέχνη και την ομορφιά. Η αφήγηση εδώ λειτουργεί ψυχαναλυτικά.
Η Αθηνά Λατινοπούλου δουλεύει με νεορεαλιστική τεχνική. Τα θέματά της πηγάζουν από απλά υλικά (το σκοινί, το κουβάρι, τα πλεκτάρια, οι χαραμάδες) που μετατρέπονται σε πολύτιμα. Προικισμένη με λεπτομερειακή παρατηρητικότητα και σχεδιαστική ικανότητα παράγει έργα μοναχικά, θολά, σιωπηλά, μελαγχολικά και ανασφαλή, που μεταμορφώνονται σε εξωπραγματικά καθώς περιπλανιούνται στο φως. Το φως δημιουργεί ψευδαισθήσεις και μετατρέπει οπτικά τη ζωγραφική της σε τρισδιάστατη γλυπτική αυταπάτη. Οι τεχνοκριτικοί που μιλούν γι' αυτά, τα εντάσσουν στο κλίμα του υποκειμενικού ρεαλισμού και τα ορίζουν ως έργα που ανοίγουν διεξόδους προς το υπερβατικό και το υπερρεαλιστικό, παραπέμποντας στη χρωμοπλαστική αντίληψη. Στον δρόμο της ζωής αλλά και της τέχνης η Αθηνά Λατινοπούλου πορεύεται πλέον μόνη (βλέπε στο κεφάλαιο «Η συντροφιά της μοναξιάς»). Εχοντας στήσει τον φακό της στις εικόνες της μνήμης παραμένει αιχμάλωτη σε αυτήν, αποδεχόμενη τη σιωπή. Στη ζωή ωστόσο του καλλιτέχνη η μοναξιά και η σιωπή, όσο κι αν τον διεκδικούν πιεστικά, στην πραγματικότητα λειτουργούν μεταμορφωτικά και καταλυτικά. Η αθόρυβη ένταξη του καλλιτέχνη στην αλυσίδα της ομορφιάς και της μαγείας που προϋποθέτει η αφοσίωση στην τέχνη του, συνεπάγεται την καλλιέργεια και την τελειοποίηση του ενδόμυχου κόσμου του. Ο καλλιτέχνης θα συνεχίσει να εκφράζεται και μετά την επώδυνη συνειδητοποίηση της μεγάλης απώλειας. Οπως ακριβώς συμβαίνει στην περίπτωση της Αθηνάς Λατινοπούλου.