Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - 31/01/2010
Έντυπη Έκδοση
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010
Οι καταθέσεις στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων
Με απροσμέτρητες ακόμη τις συνέπειες από την κατάρρευση 140 αμερικανικών τραπεζών το 2009, το σχέδιο Ομπάμα αποβλέπει στην πρόληψη ανάλογων «συστημικών κινδύνων».
Είναι ενδεικτικό, ότι παρά την ύπαρξη άνω των 8.000 πιστωτικών ιδρυμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες ήλεγχαν το 35% του συνόλου των καταθέσεων πέρυσι, έναντι μόλις 5% με 6% που είχαν δέκα χρόνια πριν.
Συγχρόνως ελάχιστοι κολοσσοί της Γουόλ Στριτ κι ακόμη λιγότεροι ξένοι δεσπόζουν στην αμερικανική αγορά μετοχών. Ο τρομερός αυτός συγκεντρωτισμός κλιμακώνεται με τις εξαγορές και συγχωνεύσεις που γίνονται στη δίνη της κρίσης: η JP Morgan Chase καταβροχθίζει την Bear Stearns και την Washington Mutual, η Bank of America τη Merrill Lynch και η Wells Fargo τη Wachovia. Αξιοσημείωτο: αυτές τις συνενώσεις γιγάντων ενθάρυνε η ίδια η αμερικανική κυβέρνηση για να διασώσει κλονιζόμενα μεγαθήρια, όπως σώζονται με κατάλληλους γάμους ωραία και καλών οικογενειών κορίτσια, που χάθηκε η προίκα τους στα χαρτιά.
Χτυπώντας τώρα αυτόν τον επικίνδυνο συγκεντρωτισμό ο πρόεδρος Ομπάμα («δεν είναι κάτι καλό για τους καταναλωτές, ούτε για την οικονομία») δεν φαίνεται στις μέρες μας να επιδιώκει ό,τι περισσότερο φοβάται ο χρηματοοικονομικός κλάδος: τη διάλυση των τραπεζικών μαγαθηρίων. Κάτι τέτοιο άλλωστε θα επέφερε ολόκληρη σεισμική ακολουθία στις αγορές.
Διάχυτη είναι η εντύπωση, ότι αυτή τη στιγμή η αμερικανική κυβέρνηση «στοχοποιεί» τις πιο αποδοτικές δραστηριότητες των τραπεζών. Ο Λευκός Οίκος θέλει να πάψουν να υπάρχουν τα πιστωτικά εκείνα ιδρύματα, που εμπίπτουν στην περιώνυμη κατηγορία «των πολύ μεγάλων για (να αφεθούν ) να χρεοκοπήσουν» ( to big to - let to- fail) και άρα να πρέπει να σπεύδει το κράτος να τα σώζει με χρήματα των φορολογουμένων.
Ο Ομπάμα θέλει να τις στρέψει στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Οσον αφορά τις επενδυτικές τους δραστηριότητες, αυτές να επικεντρωθούν σε «διαμεσολαβήσεις χρήσιμες στους πελάτες τους». Οι τράπεζες και οι αποταμιεύσεις του κοσμάκη τουτέστι «να είναι ασφαλείς».
Εξ ου και στο στόχαστρο του πρόσφατου σχεδίου Ομπάμα μπαίνει με ειδική μνεία η πιο αμφιλεγόμενη δραστηριότητα των τραπεζών: οι «επενδυτικές συναλλαγές για δικό τους λογαριασμό».
Στην περίπτωση αυτή πιο ευάλωτη μπροστά στην επίθεση Ομπάμα φαίνεται η ίδια η «βασίλισσα της Γουόλ Στριτ», η Goldman Sachs, που από συναλλαγές του είδους προέρχεται το 10% των εσόδων της από επενδυτική-κερδοσκοπική δραστηριότητα.
Χαμένοι είναι και οι διάφοροι επενδυτικοί-κερδοσκοπικοί οργανισμοί, τα ποκιλωνυμα funds, αν δεν θα μπορούν πια να επενδύουν σε αυτά οι τράπεζες, από τους εκλεκτότερους σήμερα πελάτες τους. Οι φορείς αυτοί τη «χρυσή τετραετία» των επενδύσεων χαρτοφυλακίου 2003-2007 εξασφάλιζαν από τον τζόγο των τραπεζών το 11% των κεφαλαιακών εισροών τους. Εδώ και δυο χρόνια, όμως, το αντίστοιχο ποσοστό έχει πέσει κάτω από το 10%.
Ευθεία βολή δέχονται τέλος και τα χρηματιστήρια, όπου μεγάλο μέρος του όγκου των συναλλαγών αντιπροσωπεύει ο τζίρος των desk -επενδυτικών κεφαλαίων δηλαδή, που «τζογάρουν» για λογαριασμό των τραπεζών στις οποίες ανήκουν.
