Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία - 31/01/2010
Έντυπη Έκδοση
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010
Ενα βήμα πριν την πιστωτική ασφυξία
Η ΕΚΤΙΝΑΞΗ ΤΩΝ SPREADS ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΑ ΥΨΗ ΤΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ, ΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΟ ΤΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΓΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ
ΣΥΝΘΗΚΕΣ πρωτόγνωρης ασφυξίας διαμορφώνονται πλέον στην αγορά. Η εκτίναξη των spreads στα ομόλογα και η δυσκολία των τραπεζών να εξασφαλίσουν χαμηλού κόστους ρευστότητα οδηγεί σε περαιτέρω σφίξιμο της κάνουλας των χορηγήσεων ή σε «τσουχτερό» κόστος δανεισμού για επιχειρήσεις.
Η έκδοση πενταετών ομολόγων ελληνικού Δημοσίου στις αρχές της εβδομάδας επιβεβαίωσε έμπρακτα την εκτίναξη του κόστους χρήματος. «Σήμερα, δεν υπάρχει ελληνική επιχείρηση που μπορεί να βγει και να δανειστεί στην πενταετία με σταθερό επιτόκιο χαμηλότερο αυτού που δανείστηκε το ελληνικό Δημόσιο, καθώς δεν υπάρχει εταιρεία με ρίσκο χαμηλότερο του Δημοσίου», σχολιάζει επικεφαλής τμήματος εταιρικών χορηγήσεων τράπεζας.
Οι τράπεζες ζητούν πλέον για μεσοπρόθεσμου ορίζοντα δανεισμό επιτόκιο που ξεκινά από το 6,2% (επιτόκιο με το οποίο δανείστηκε το Δημόσιο), πλέον ενός περιθωρίου το οποίο εξαρτάται από το ρίσκο της επιχείρησης. Το ιδιαίτερα υψηλό κόστος σημαίνει ότι για μερικούς μήνες οι χορηγήσεις δανείων μεσοπρόθεσμου ορίζοντα με σταθερό επιτόκιο θα παραμείνουν παγωμένες, καθώς ελάχιστες επιχειρήσεις είναι διατεθειμένες να πληρώσουν το τσουχτερό κόστος.
Χορηγήσεις γιοκ
Η κατάσταση θυμίζει τον περσινό χειμώνα όταν τα spreads των δεκαετών λόγω της παγκόσμιας κρίσης βρίσκονταν και πάλι στις 300 μονάδες βάσης (ή 3%). Πέρσι οι χορηγήσεις, πλην των αναχρηματοδοτήσεων ή των κεκαλυμμένων ρυθμίσεων, είχαν παγώσει έως και το Μάρτιο. Κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και φέτος, καθώς τραπεζίτες και επιχειρηματίες ποντάρουν στη σταδιακή ομαλοποίηση του κόστους χρήματος για την Ελλάδα εφόσον εγκριθεί το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης και φανεί ότι ο φετινός προϋπολογισμός εκτελείται δίχως σημαντικές αποκλίσεις. Μέχρι τότε οι τραπεζίτες συστήνουν στις επιχειρήσεις να προτιμούν τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό, περιμένοντας να αποκλιμακωθούν τα spreads και να μειωθεί το κόστος δανεισμού τους.
Για τις ελάχιστες επιχειρήσεις που επιδιώκουν να δανειστούν σήμερα με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα οι τραπεζίτες συστήνουν κυμαινόμενο επιτόκιο. Αν η έκδοση πενταετούς ομολόγου Δημοσίου ήταν κυμαινόμενου επιτοκίου τότε το κόστος της θα έβγαινε στο 4,25%. Το αντίστοιχο κόστος για τις επιχειρήσεις διαμορφώνεται ως εκ τούτου πάνω από το 5%. Αυτή τη στιγμή ακόμη και εταιρεία με αξιολόγηση «ΑΑΑ» και δανεισμό που κινείται ελαφρά πάνω από τους ανεκτούς δείκτες (ο καθαρός δανεισμός να ξεπερνά ελαφρά τις τρεις φορές τα EBITDA, ή τη μια φορά την καθαρή θέση) δύσκολα θα πάρει δάνειο πενταετούς διάρκειας με κυμαινόμενο επιτόκιο κάτω του 5%. Για τις μικρομεσαίες δε επιχειρήσεις με υψηλό δανεισμό τα επιτόκια δανεισμού φθάνουν και στο 8 με 9%. Κόστος απαγορευτικό για τις περισσότερες. Είναι χαρακτηριστικό ότι εδώ και μερικές εβδομάδες ακόμη και ισχυρές επιχειρήσεις του Δημοσίου δανείζονται με επιτόκια που ξεπερνούν το 4,75%.
Το βασικότερο πλήγμα που επιφέρει η αύξηση του κόστους δανεισμού για το Δημόσιο και κατ' επέκταση για τράπεζες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά είναι ότι θα παγώσει, σύμφωνα με τραπεζίτες, ολοκληρωτικά τις χορηγήσεις. « Το τελευταίο τρίμηνο οι τράπεζες διενεργούν μόνο αναχρηματοδοτήσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων αποτελούν ουσιαστικά ρυθμίσεις χρεών. Οι κανονικές χορηγήσεις εταιρικών δανείων έχουν παγώσει», αναφέρει στέλεχος τμήματος εταιρικών χορηγήσεων. Εξαίρεση οι λιγοστές, πλέον, εταιρείες που έχουν να προσφέρουν στις τράπεζες ισχυρές εξασφαλίσεις, όπως υποθήκη ελεύθερων ακινήτων ή οι επιχειρήσεις των οποίων οι βασικοί μέτοχοι διαθέτουν σημαντικού ύψους καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα.
