Έντυπη Έκδοση
On Off, Κυριακή 9 Αυγούστου 2009
ΤΑΣΟΣ ΨΑΡΡΑΣ
«Αλλάξαμε τη γνώμη του κόσμου για τον Καρυωτάκη»
Στη σχέση του ποιητή με την κοινωνία εστίασε ο Τάσος Ψαρράς γράφοντας το σενάριο και σκηνοθετώντας το σίριαλ «Καρυωτάκης». Ανταμοιβή του θεωρεί τη θετική αντίδραση των τηλεθεατών, και ιδίως των κατοίκων της Πρέβεζας.
Μην το κάνεις», μου έλεγαν, «θα σε θάψουν, θα σε φάνε...» Ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης του σίριαλ «Καρυωτάκης», Τάσος Ψαρράς, ξεφυλλίζει ένα κλασέρ όπου έχει αρχειοθετήσει τα μέιλ που του έχουν στείλει τηλεθεατές.
Είναι τόσο πολλά και τόσο υμνητικά, κι είναι τόσο υπερήφανος γι' αυτά, που νιώθει αμήχανα. «Το χάρηκε ο κόσμος», λέει.
Γεννημένος το 1948 στη Θεσσαλονίκη από εκπαιδευτικούς γονείς, ο Τάσος λάτρεψε από μικρός τον κινηματογράφο. Στο γυμνάσιο, μαζί μ' ένα συμμαθητή του, έφτιαξαν με τα χέρια τους μια κινηματογραφική μηχανή προβολής, για το μάθημα της Φυσικής. «Εγινε χαμός...», λέει. Ξεκίνησε να κάνει ταινίες στα 18 του επηρεασμένος από τον Γκοντάρ.
Η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, το «Δι' ασήμαντον αφορμήν», έγινε στη χούντα, το 1974, με «πολλή τόλμη και ενθουσιασμό». Παραγωγός του ο Γιώργος Παπαλιός, που έκανε και την παραγωγή του πρώτου του σίριαλ, το 1980. Ηταν η «Πορεία 090», με τη ζωή των ναυτικών στα πλοία, όπου και παρουσιάστηκε πρώτη φορά και ο πασίγνωστος πλέον «Σταυρός του Νότου» σε ποίηση Καββαδία, μελοποιημένος από τον Θάνο Μικρούτσικο.
Εκανες τα σίριαλ για βιοπορισμό;
«Τα περισσότερα σίριαλ τα έχω στο βιογραφικό μου όπως και τις ταινίες - ισότιμα εντελώς».
Ολα σε κρατικά κανάλια...
«Ενα έκανα σε ιδιωτικό, στον ΑΝΤ1, το "13ο Κιβώτιο", αλλά οι συνθήκες δεν με ενθουσίασαν. Αλλά κυρίως κινήθηκα στη δημόσια τηλεόραση γιατί είχα μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων και μπορούσα να επιβάλω αυτό που ήθελα».
Γιατί επέλεξες τον Καρυωτάκη;
«Γιατί εντάσσεται στη γενικότερη θεματολογία που έχω, που είναι συγκρουσιακή. Πάντοτε οι ήρωές μου είναι ή αφανείς ή μια ομάδα ανθρώπων που βρίσκονται σε δυσαρμονία με την εποχή τους, με την εξουσία...».
Προσπάθησες να αποκαταστήσεις την εικόνα που έχουν πολλοί για τον Καρυωτάκη, του πεισιθάνατου;
«Από τα 39 βιβλία που έχω διαβάσει για τον Καρυωτάκη, τέσσερα πέντε μόνο αντιμετωπίζουν και την κοινωνική παράμετρο, τη σχέση του ποιητή με την κοινωνία. Ο Καρυωτάκης ήταν μιας περίεργης, φιλελεύθερης από τη μια κι από την άλλη αναρχικής, ιδιοσυγκρασίας, που δεν ταίριαζε πουθενά, και τα έλεγε σε όλους, με προσωπικό κόστος... Μπορούσε να συλλάβει το πολιτικό στίγμα της εποχής. Το περίφημο ποίημα με το Αγαλμα της Ελευθερίας είναι όλος ο ιμπεριαλισμός, γραμμένος με άψογη ποιητική γλώσσα, το 1923! Ολα τα ποιήματά του, ειδικά στα «Ελεγεία και Σάτιρες», έχουν μια πολιτική και κοινωνική ταυτότητα. Αληθινά χρονογραφήματα της εποχής, άψογα δομημένα».
Σε ποια πλευρά της προσωπικότητάς του έδωσες έμφαση;
«Οταν κάνεις μια βιογραφία, έτσι θα κινηθείς, με τα στάδια που ο ποιητής περνάει. Η ερωτική ιστορία που υπήρχε, ήταν μέσα στα πλαίσια δύο ατόμων που ήταν και τα δύο ασυμβίβαστα. "Καρυωτάκης" ήταν ο τίτλος που επικράτησε - θα μπορούσε να ήταν "Οι Δύο"... Θεωρώ εξίσου σημαντική προσωπικότητα την Μαρία Πολυδούρη, μια ασυμβίβαστη γυναίκα, αν σκεφτούμε τη θέση της γυναίκας την εποχή εκείνη. Εν τω μεταξύ ήταν και ένα θέμα που ηλέκτριζε. "Μην το κάνεις", μου έλεγαν, "θα σε θάψουν, θα σε φάνε..."»
Μιλάς για την Πρέβεζα...
«Ναι. Ο Καρυωτάκης δεν έγινε ποτέ ιδιαίτερα αποδεκτός εκεί. Γκρέμιζαν το άγαλμά του! Το σίριαλ, λοιπόν, άλλαξε άρδην την αντίληψη που είχαν για τον ποιητή. Τώρα γίνονται τα Καρυωτάκεια, μια αίθουσα του δήμου παίρνει το όνομα του ποιητή, και είμαι προσκεκλημένος, εγώ και οι συντελεστές της ταινίας. Ούτε ο δήμαρχος, ούτε ο νομάρχης κρύβουν πως το σίριαλ έπαιξε σημαντικό ρόλο. Μέχρι τώρα υπήρχε η φοβία απέναντι σ' ένα συφιλιδικό, και τώρα βλέπουν πως είχε τη χαρά της ζωής... Χαίρομαι πάρα πολύ γι' αυτό».